CEI 2008 - Antico Testamento - Libri Storici - 1 Maccabei - 1
1 Maccabei
CEI 2008 Torna al libro
Nova Vulgata
CEI 2008
1
Queste cose avvennero dopo che Alessandro il Macèdone, figlio di Filippo, uscito dalla regione dei Chittìm sconfisse Dario, re dei Persiani e dei Medi, e regnò al suo posto cominciando dalla Grecia.
1,1
INTRODUZIONE (1,1-10)
La grandezza ma anche la superbia di Alessandro Magno e il male causato dalle guerre tra i suoi successori costituiscono l’antefatto alla comparsa di una radice perversa (v. 10), cioè Antioco Epìfane, re di Siria.
Chittìm: da Kition, una colonia fenicia a Cipro; il nome sta qui a indicare gli abitanti della Grecia e più in particolare della Macedonia.
La grandezza ma anche la superbia di Alessandro Magno e il male causato dalle guerre tra i suoi successori costituiscono l’antefatto alla comparsa di una radice perversa (v. 10), cioè Antioco Epìfane, re di Siria.
Chittìm: da Kition, una colonia fenicia a Cipro; il nome sta qui a indicare gli abitanti della Grecia e più in particolare della Macedonia.
Nova Vulgata
1 MacEt factum est, postquam percussit Alexander Philippi Macedo, qui prius regnavit in Graecia, egressus de terra Cetthim, Darium regem Persarum et Medorum,
[S]Sigla Codicum:
Signa, quibus usus est ipse De Bruyne ad singulas indicandas recensiones, sunt sequentes littarae: L = codex Lugdunensis ineuntis saeculi IX; G = codex S. Germani primi medii saeculi IX; X = codex Cardinalis Ximenes exeuntis saeculi IX, qui nunc Matriti invenitur; B = codex Studiorum Universitatis Bononiensis saec. XI-XII; Vg = textus Vulgatae; M = sive loci libri primi Maccabaeorum, qui relati sunt in Speculo Pseudoaugustini, sive codex libri secundi bibliothecae Ambrosianae (saec. XI-XII).
Alia signa breviora: La = versiones Latinae; Arm = versio Armenia; Gr = textus Graecus; Syr = versio Syriaca; Syr II = recensio versionis Syriacae (tantum usque ad 1 Mac 14,25), quae invenitur in codice Ambrosiano (editio ab A. M. Ceriani, Mediolani 1876 ss.).
Signa, quibus usus est ipse De Bruyne ad singulas indicandas recensiones, sunt sequentes littarae: L = codex Lugdunensis ineuntis saeculi IX; G = codex S. Germani primi medii saeculi IX; X = codex Cardinalis Ximenes exeuntis saeculi IX, qui nunc Matriti invenitur; B = codex Studiorum Universitatis Bononiensis saec. XI-XII; Vg = textus Vulgatae; M = sive loci libri primi Maccabaeorum, qui relati sunt in Speculo Pseudoaugustini, sive codex libri secundi bibliothecae Ambrosianae (saec. XI-XII).
Alia signa breviora: La = versiones Latinae; Arm = versio Armenia; Gr = textus Graecus; Syr = versio Syriaca; Syr II = recensio versionis Syriacae (tantum usque ad 1 Mac 14,25), quae invenitur in codice Ambrosiano (editio ab A. M. Ceriani, Mediolani 1876 ss.).
CEI 2008
1,3arrivò sino ai confini della terra e raccolse le spoglie di molti popoli. La terra ammutolì davanti a lui; ma egli si esaltò e il suo cuore montò in superbia.
Nova Vulgata
1 Mac1,3et pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinis gentium, et siluit terra in conspectu eius, et exaltatum est et elevatum est cor eius.
CEI 2008
1,4Radunò forze ingenti e conquistò regioni, popoli e prìncipi, che divennero suoi tributari.
Nova Vulgata
1 Mac1,4Et congregavit virtutem fortem nimis et obtinuit regiones gentium et tyrannos, et facti sunt illi in tributum.
CEI 2008
1,6Allora chiamò i suoi ufficiali più illustri, che erano stati educati con lui fin dalla giovinezza, e divise tra loro il suo regno mentre era ancora vivo.
Nova Vulgata
1 Mac1,6et vocavit pueros suos nobiles, qui secum erant nutriti a iuventute, et divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret.
CEI 2008
1,9dopo la sua morte cinsero tutti il diadema e, dopo di loro, i loro figli per molti anni, moltiplicando i mali sulla terra.
Nova Vulgata
1 Mac1,9et imposuerunt omnes sibi diademata post mortem eius, et filii eorum post eos annis multis. Et multiplicata sunt mala in terra.
CEI 2008
Uscì da loro una radice perversa, Antioco Epìfane, figlio del re Antioco, che era stato ostaggio a Roma, e cominciò a regnare nell'anno centotrentasette del regno dei Greci.
Nova Vulgata
1 Mac1,10Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus Epiphanes filius Antiochi regis, qui fuerat Romae obses, et regnavit in anno centesimo tricesimo septimo regni Graecorum.
1 Mac1,10Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus Epiphanes filius Antiochi regis, qui fuerat Romae obses, et regnavit in anno centesimo tricesimo septimo regni Graecorum.
CEI 2008
In quei giorni uscirono da Israele uomini scellerati, che persuasero molti dicendo: "Andiamo e facciamo alleanza con le nazioni che ci stanno attorno, perché, da quando ci siamo separati da loro, ci sono capitati molti mali".
1,11
ANTIOCO EPÌFANE E L’ELLENIZZAZIONE DELLA GIUDEA (1,11-64)
Il saccheggio del tempio
Il saccheggio del tempio
Nova Vulgata
1 Mac1,11In diebus illis exierunt ex Israel filii iniqui et suaserunt multis dicentes: «Eamus et disponamus testamentum cum gentibus, quae circa nos sunt, quia, ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos multa mala».
CEI 2008
1,13Quindi alcuni del popolo presero l'iniziativa e andarono dal re, che diede loro facoltà d'introdurre le istituzioni delle nazioni.
Nova Vulgata
1 Mac1,13et destinaverunt aliqui de populo et abierunt ad regem, et dedit illis potestatem, ut facerent iustitias gentium.
CEI 2008
Costruirono un ginnasio a Gerusalemme secondo le usanze delle nazioni,
CEI 2008
1,15cancellarono i segni della circoncisione e si allontanarono dalla santa alleanza. Si unirono alle nazioni e si vendettero per fare il male.
Nova Vulgata
1 Mac1,15et fecerunt sibi praeputia et recesserunt a testamento sancto et iuncti sunt nationibus et venumdati sunt, ut facerent malum.
CEI 2008
1,16Quando il regno fu consolidato, Antioco volle conquistare l'Egitto per regnare sui due regni:
Nova Vulgata
1 Mac1,16Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et coepit regnare in terra Aegypti, ut regnaret super duo regna.
1 Mac1,16Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et coepit regnare in terra Aegypti, ut regnaret super duo regna.
CEI 2008
1,17entrò in Egitto con un esercito imponente, con carri ed elefanti, con la cavalleria e una grande flotta,
Nova Vulgata
1 Mac1,17Et intravit in Aegyptum in multitudine gravi, in curribus et elephantis et equitibus et navium multitudine;
CEI 2008
1,18e venne a battaglia con Tolomeo, re d'Egitto. Tolomeo fu travolto davanti a lui e dovette fuggire, e molti caddero colpiti a morte.
Nova Vulgata
1 Mac1,18et constituit bellum adversus Ptolemaeum regem Aegypti, et veritus est Ptolemaeus a facie eius et fugit, et ceciderunt vulnerati multi.
Nova Vulgata
1 Mac1,19Et comprehenderunt civitates munitas in terra Aegypti, et accepit spolia terrae Aegypti.
CEI 2008
Antioco ritornò dopo aver sconfitto l'Egitto nell'anno centoquarantatré, mosse contro Israele e salì a Gerusalemme con un grande esercito.
Nova Vulgata
1 Mac1,20Et reversus est Antiochus, postquam percussit Aegyptum in centesimo et quadragesimo tertio anno, et ascendit ad Israel et ad Hierosolyma in multitudine gravi
CEI 2008
1,21Entrò con arroganza nel santuario e ne asportò l'altare d'oro e il candelabro dei lumi con tutti i suoi arredi,
Nova Vulgata
1 Mac1,21et intravit in sanctificationem cum superbia et accepit altare aureum et candelabrum luminis et universa vasa eius
CEI 2008
1,22la tavola dell'offerta e i vasi per le libagioni, le coppe e gli incensieri d'oro, il velo, le corone e i fregi d'oro della facciata del tempio e lo spogliò tutto;
Nova Vulgata
1 Mac1,22et mensam propositionis et libatoria et phialas et pateras aureas et velum et coronas et ornamentum aureum, quod in facie templi erat; et comminuit omnia.
CEI 2008
1,23s'impadronì dell'argento e dell'oro e d'ogni oggetto pregiato e asportò i tesori nascosti che riuscì a trovare.
Nova Vulgata
1 Mac1,23Et accepit argentum et aurum et vasa concupiscibilia et accepit thesauros occultos, quos invenit;
CEI 2008
1,24Poi, raccolta ogni cosa, fece ritorno nella sua terra, dopo aver fatto una strage e aver parlato con grande arroganza.
Nova Vulgata
1 Mac1,24et, sublatis omnibus, abiit in terram suam et fecit caedem hominum et locutus est superbia magna.
CEI 2008
1,26Gemettero i capi e gli anziani,
le vergini e i giovani persero vigore
e la bellezza delle donne svanì.
le vergini e i giovani persero vigore
e la bellezza delle donne svanì.
Nova Vulgata
1 Mac1,26et ingemuerunt principes et seniores, virgines et iuvenes infirmati sunt, et speciositas mulierum immutata est,
Nova Vulgata
1 Mac1,28et commota est terra super habitantes in ea, et universa domus Iacob induit confusionem.
CEI 2008
1,29Due anni dopo, il re mandò alle città di Giuda un sovrintendente ai tributi. Egli venne a Gerusalemme con un grande esercito
Nova Vulgata
1 Mac1,29Et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iudae et venit Ierusalem cum turba magna;
1 Mac1,29Et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iudae et venit Ierusalem cum turba magna;
CEI 2008
1,30e rivolse loro con perfidia parole di pace ed essi gli prestarono fede. Ma all'improvviso piombò sulla città, le inflisse colpi crudeli e mise a morte molta gente in Israele.
Nova Vulgata
1 Mac1,30et locutus est ad eos verba pacifica in dolo, et crediderunt ei. Et irruit super civitatem repente et percussit eam plaga magna et perdidit populum multum ex Israel.
CEI 2008
1,31Mise a sacco la città, la diede alle fiamme e distrusse le sue abitazioni e le mura di cinta.
Nova Vulgata
1 Mac1,31Et accepit spolia civitatis et succendit eam igne et destruxit domos eius et muros eius in circuitu;
CEI 2008
Poi costruirono attorno alla Città di Davide un muro grande e massiccio, con torri solidissime, e divenne per loro una cittadella.
1,33
Città di Davide: questa espressione indicava originariamente la fortezza gebusea di Sion, a sud della collina del tempio, sull’Ofel, là dove Davide aveva stabilito la sua residenza (2Sam 5,7). Più tardi però essa venne a designare la città alta, costruita ad occidente del tempio e più elevata rispetto alla sua area; essa è ora trasformata in una cittadella fortificata (detta akra nel testo greco).
Nova Vulgata
1 Mac1,33Et aedificaverunt civitatem David muro magno et firmo et turribus firmis; et facta est illis in arcem.
CEI 2008
1,35vi collocarono armi e vettovaglie e, radunato il bottino di Gerusalemme, ve lo depositarono e divennero un grande tranello.
Nova Vulgata
1 Mac1,35et posuerunt arma et escas et, congregatis spoliis Ierusalem, reposuerunt illic; et facti sunt in laqueum magnum.
Nova Vulgata
1 Mac1,36Et factum est hoc ad insidias sanctificationi et in diabolum malum in Israel semper;
Nova Vulgata
1 Mac1,37et effuderunt sanguinem innocentem per circuitum sanctificationis et contaminaverunt sanctificationem.
CEI 2008
1,38Fuggirono gli abitanti di Gerusalemme a causa loro
e la città divenne abitazione di stranieri;
divenne straniera alla sua gente
e i suoi figli l'abbandonarono.
e la città divenne abitazione di stranieri;
divenne straniera alla sua gente
e i suoi figli l'abbandonarono.
Nova Vulgata
1 Mac1,38Et fugerunt habitatores Ierusalem propter eos, et facta est habitatio exterorum, et facta est extera semini suo; et nati eius reliquerunt eam.
CEI 2008
1,39Il suo santuario fu desolato come il deserto,
le sue feste si mutarono in lutto,
i suoi sabati in vergogna,
il suo onore in disprezzo.
le sue feste si mutarono in lutto,
i suoi sabati in vergogna,
il suo onore in disprezzo.
Nova Vulgata
1 Mac1,39Sanctificatio eius desolata est sicut solitudo, dies festi eius conversi sunt in luctum, sabbata eius in opprobrium, honor eius in nihilum.
1 Mac1,39Sanctificatio eius desolata est sicut solitudo, dies festi eius conversi sunt in luctum, sabbata eius in opprobrium, honor eius in nihilum.
Nova Vulgata
1 Mac1,40Secundum gloriam eius multiplicata est ignominia eius, et sublimitas eius conversa est in luctum.
CEI 2008
Poi il re prescrisse in tutto il suo regno che tutti formassero un solo popolo
1,41-64
La persecuzione di Antioco IV Epìfane
Su questi avvenimenti vedi anche 2Mac 6,1-11.
Su questi avvenimenti vedi anche 2Mac 6,1-11.
CEI 2008
1,42e ciascuno abbandonasse le proprie usanze. Tutti i popoli si adeguarono agli ordini del re.
Nova Vulgata
1 Mac1,42et relinqueret unusquisque legem suam. Et receperunt omnes gentes secundum verbum regis Antiochi;
CEI 2008
1,43Anche molti Israeliti accettarono il suo culto, sacrificarono agli idoli e profanarono il sabato.
Nova Vulgata
1 Mac1,43et multi ex Israel consenserunt cultui eius et sacrificaverunt idolis et coinquinaverunt sabbatum.
CEI 2008
1,44Il re spedì ancora decreti per mezzo di messaggeri a Gerusalemme e alle città di Giuda, ordinando di seguire usanze straniere al loro paese,
Nova Vulgata
1 Mac1,44Et misit rex libros per manus nuntiorum in Ierusalem et in civitates Iudae, ut sequerentur leges gentium terrae,
CEI 2008
1,45di far cessare nel tempio olocausti, sacrifici e libagioni, di profanare sabati e feste
Nova Vulgata
1 Mac1,45et prohibere holocausta et sacrificia et placationes fieri in templo Dei et contaminare sabbata et dies sollemnes
CEI 2008
1,47di costruire altari, recinti sacri ed edicole e sacrificare carni suine e animali immondi,
CEI 2008
1,48di lasciare che i propri figli, non circoncisi, si contaminassero con ogni impurità e profanazione,
Nova Vulgata
1 Mac1,48et relinquere filios suos incircumcisos et polluere animas eorum in omni immundo et abominatione,
CEI 2008
1,51In questi termini scrisse a tutto il regno, stabilì ispettori su tutto il popolo e intimò alle città di Giuda di sacrificare città per città.
Nova Vulgata
1 Mac1,51Secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo et praeposuit consideratores super omnem populum et mandavit civitatibus Iudae immolare per civitatem et civitatem.
CEI 2008
1,52Molti del popolo si unirono a loro, quanti avevano abbandonato la legge, commisero il male nel paese
Nova Vulgata
1 Mac1,52Et congregati sunt multi de populo ad eos, omnes, qui dereliquerant legem Domini, et fecerunt mala in terra;
CEI 2008
Nell'anno centoquarantacinque, il quindici di Chisleu, il re innalzò sull'altare un abominio di devastazione. Anche nelle vicine città di Giuda eressero altari
Nova Vulgata
1 Mac1,54Die quinta decima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno, aedificavit abominationem desolationis super altare; et per civitates Iudae in circuitu aedificaverunt aras
1 Mac1,54Die quinta decima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno, aedificavit abominationem desolationis super altare; et per civitates Iudae in circuitu aedificaverunt aras
CEI 2008
Stracciavano i libri della legge che riuscivano a trovare e li gettavano nel fuoco.
CEI 2008
1,57Se presso qualcuno veniva trovato il libro dell'alleanza e se qualcuno obbediva alla legge, la sentenza del re lo condannava a morte.
Nova Vulgata
1 Mac1,57et ubicumque inveniebatur apud aliquem liber testamenti, et si quis consentiebat legi, constitutio regis interficiebat eum.
CEI 2008
1,58Trattavano con prepotenza quegli Israeliti che ogni mese venivano scoperti nella città,
Nova Vulgata
1 Mac1,58In virtute sua faciebant haec Israeli, omnibus, qui inveniebantur in omni mense et mense in civitatibus.
CEI 2008
1,59e specialmente al venticinque del mese, quando sacrificavano sull'ara che era sopra l'altare dei sacrifici.
Nova Vulgata
1 Mac1,59Et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram, quae erat super altare;
1 Mac1,59Et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram, quae erat super altare;
CEI 2008
1,60Mettevano a morte, secondo gli ordini, le donne che avevano fatto circoncidere i loro figli,
Nova Vulgata
1 Mac1,61— et suspendebant infantes a cervicibus eorum — et domos eorum et eos, qui circumciderant illos.
CEI 2008
1,62Tuttavia molti in Israele si fecero forza e animo a vicenda per non mangiare cibi impuri
Nova Vulgata
1 Mac1,62Et multi in Israel obtinuerunt et confortati sunt apud se, ut non manducarent immunda,
CEI 2008
1,63e preferirono morire pur di non contaminarsi con quei cibi e non disonorare la santa alleanza, e per questo appunto morirono.
Nova Vulgata
1 Mac1,63et elegerunt mori, ut non polluerentur escis et non profanarent testamentum sanctum, et moriebantur.