Nova Vulgata - Vetus Testamentum - Primus Maccabaeorum - 2

Primus Maccabaeorum

2 ¹In diebus illis surrexit Matthathias filius Ioannis filii Simeonis sacerdos ex filiis Ioarib ab Ierusalem et consedit in Modin. ²Et habebat filios quinque: Ioannem, qui cognominabatur Gaddis, ³et Simonem, qui vocabatur Thasi, ⁴et Iudam, qui vocabatur Maccabaeus, ⁵et Eleazarum, qui vocabatur Abaran, et Ionathan, qui vocabatur Apphus.
⁶Et vidit blasphemias, quae fiebant in Iuda et in Ierusalem, ⁷et dixit: «Vae mihi! Ut quid natus sum videre contritionem populi mei et contritionem civitatis sanctae? Et sederunt illic, cum daretur ea in manibus inimicorum, sanctificatio in manu extraneorum. ⁸Factum est templum eius sicut homo ignobilis, ⁹vasa gloriae eius captiva abducta sunt, trucidati sunt parvuli eius in plateis eius, iuvenes eius in gladio inimicorum. ¹⁰Quae gens non hereditavit regnum eius et non obtinuit spolia eius? ¹¹Omnis ornatus eius ablatus est; quae erat libera, facta est ancilla. ¹²Et ecce sancta nostra et pulchritudo nostra et gloria nostra desolata est, et polluerunt ea gentes. ¹³Ut quid nobis adhuc vita?».
¹⁴Et scidit vestimenta sua Matthathias et filii eius et operuerunt se ciliciis et planxerunt valde.
¹⁵Et venerunt, qui ex rege compellebant discessionem, in civitatem Modin, ut sacrificarent. ¹⁶Et multi de Israel accesserunt ad eos, et Matthathias et filii eius congregati sunt. ¹⁷Et responderunt, qui missi erant a rege, et dixerunt Matthathiae: «Princeps et nobilis et magnus es in hac civitate et confirmatus filiis et fratribus. ¹⁸Nunc accede primus et fac iussum regis, sicut fecerunt omnes gentes et viri Iudae et qui remanserunt in Ierusalem, et eris tu et filii tui inter amicos regis et tu et filii tui glorificabimini et argento et auro et muneribus multis». ¹⁹Et respondit Matthathias et dixit magna voce: «Etsi omnes gentes, quae in domo regni sunt, regi oboediunt, ut discedat unusquisque ab officio patrum suorum, et consentiunt mandatis eius, ²⁰et ego et filii mei et fratres mei ibimus in testamento patrum nostrorum. ²¹Propitius sit nobis Dominus, ne derelinquamus legem et iustificationes. ²²Non audiemus verba regis, ut praetereamus officium nostrum dextra vel sinistra». ²³Et, ut cessavit loqui verba haec, accessit quidam Iudaeus in omnium oculis sacrificare super aram in Modin secundum iussum regis. ²⁴Et vidit Matthathias et zelatus est, et contremuerunt renes eius; et attulit iram secundum iudicium et insiliens trucidavit eum super aram. ²⁵Et virum regis, qui cogebat immolare, occidit in ipso tempore et aram destruxit; ²⁶et zelatus est legem, sicut fecit Phinees Zambri filio Salom. ²⁷Et exclamavit Matthathias voce magna in civitate dicens: «Omnis, qui zelum habet legis statuens testamentum, exeat post me». ²⁸Et fugit ipse et filii eius in montes, et reliquerunt quaecumque habebant in civitate. ²⁹Tunc descenderunt multi quaerentes iustitiam et iudicium in desertum, ut sederent ibi, ³⁰ipsi et filii eorum et mulieres eorum et pecora eorum, quoniam induraverant super eos mala.
³¹Et renuntiatum est viris regis et exercitui, qui erat in Ierusalem civitate David, quoniam descenderunt viri quidam, qui dissipaverant mandatum regis, in loca occulta in deserto. ³²Et cucurrerunt post illos multi, et deprehendentes eos applicaverunt contra eos et constituerunt adversus eos proelium in die sabbatorum ³³et dixerunt ad eos: «Usque hoc nunc! Exite et facite secundum verbum regis et vivetis». ³⁴Et dixerunt: «Non exibimus neque faciemus verbum regis, ut polluamus diem sabbatorum». ³⁵Et concitaverunt adversus eos proelium. ³⁶Et non responderunt eis nec lapidem miserunt in eos nec oppilaverunt loca occulta ³⁷dicentes: «Moriamur omnes in simplicitate nostra, et testes erunt super nos caelum et terra quod iniuste perditis nos». ³⁸Et insurrexerunt in eos in bello sabbatis; et mortui sunt ipsi et uxores eorum et filii eorum et pecora eorum usque ad mille animas hominum.
³⁹Et cognovit Matthathias et amici eius et luctum habuerunt super eos valde;
⁴⁰et dixit vir proximo suo: «Si omnes fecerimus, sicut fratres nostri fecerunt, et non pugnaverimus adversus gentes pro animabus nostris et iustificationibus nostris, nunc citius disperdent nos a terra». ⁴¹Et cogitaverunt in die illa dicentes: «Omnis homo, quicumque venerit ad nos in bello die sabbatorum, pugnemus adversus eum et non moriemur omnes, sicut mortui sunt fratres nostri in occultis». ⁴²Tunc congregata est ad eos synagoga Asidaeorum fortis viribus ex Israel, omnis voluntarius in lege; ⁴³et omnes, qui fugiebant a malis, additi sunt ad eos et facti sunt illis ad firmamentum. ⁴⁴Et constituerunt exercitum et percusserunt peccatores in ira sua et viros iniquos in indignatione sua; et ceteri fugerunt ad nationes, ut se liberarent. ⁴⁵Et circuivit Matthathias et amici eius, et destruxerunt aras; ⁴⁶et circumciderunt pueros incircumcisos, quotquot invenerunt in finibus Israel, in fortitudine. ⁴⁷Et persecuti sunt filios superbiae, et prosperatum est opus in manu eorum; ⁴⁸et obtinuerunt legem de manu gentium et de manu regum et non dederunt cornu peccatori.
⁴⁹Et appropinquaverunt dies Matthathiae moriendi, et dixit filiis suis: «Nunc confirmata est superbia et castigatio et tempus eversionis et ira indignationis. ⁵⁰Nunc, o filii, aemulatores estote legis; et date animas vestras pro testamento patrum vestrorum. ⁵¹Et mementote operum patrum, quae fecerunt in generationibus suis, et accipietis gloriam magnam et nomen aeternum. ⁵²Abraham, nonne in tentatione inventus est fidelis, et reputatum est ei ad iustitiam? ⁵³Ioseph in tempore angustiae suae custodivit mandatum et factus est dominus Aegypti. ⁵⁴Phinees pater noster zelando zelum Dei accepit testamentum sacerdotii aeterni. ⁵⁵Iosue, dum implet verbum, factus est iudex in Israel. ⁵⁶Chaleb, dum testificatur in ecclesia, accepit hereditatem. ⁵⁷David in sua misericordia consecutus est sedem regni in saecula. ⁵⁸Elias, dum zelat zelum legis, receptus est in caelum. ⁵⁹Ananias et Azarias et Misael credentes liberati sunt de flamma. ⁶⁰Daniel in sua simplicitate liberatus est de ore leonum. ⁶¹Et ita cogitate per generationem et generationem, quia omnes, qui sperant in eum, non infirmabuntur. ⁶²Et a verbis viri peccatoris ne timueritis, quia gloria eius in stercora et in vermes; ⁶³hodie extolletur et cras non invenietur, quia conversus est in pulverem suam, et cogitatio eius peribit.
⁶⁴Filii, confortamini et viriliter agite in lege, quia in ipsa gloriosi eritis. ⁶⁵Et ecce Simon frater vester, scio quod vir consilii est: ipsum audite semper; ipse erit vobis pater. ⁶⁶Et Iudas Maccabaeus fortis viribus a iuventute sua erit vobis princeps militiae; et ipse pugnabit bellum populi. ⁶⁷Et adducetis ad vos omnes factores legis et vindicate vindictam populi vestri; ⁶⁸retribuite retributionem gentibus et intendite in praeceptum legis».
⁶⁹Et benedixit eos et appositus est ad patres suos. ⁷⁰Et defunctus est anno centesimo et quadragesimo sexto; et sepultus est in sepulcris patrum suorum in Modin, et planxerunt eum omnis Israel planctu magno.